Higiena w kuchni to coś więcej niż czyste ręce

Zakupione warzywa i owoce należy odpowiednio przechowywać – oddzielić te wymagające przetrzymywania w lodówce (np. delikatne owoce jagodowe) od tych, które tego nie wymagają (np. ziemniaki i banany). Taki zabieg sprawi, że unikniemy przeniesienia ewentualnych zanieczyszczeń do wnętrza lodówki oraz na inne produkty, a także zachowamy ich świeżość na dłużej. Oddzielać należy również ugotowane warzywa i owoce od tych jeszcze nieprzetworzonych. Szczególnego przechowywania wymaga surowe mięso, ryby oraz owoce morza, ponieważ żywność ta jest stosunkowo nietrwała. Spożycie ich, gdy nie są już świeże może wiązać się z poważnymi problemami układu pokarmowego. Z tego względu najlepiej przyrządzać je w krótkim czasie od zakupu oraz przechowywać w lodówce w separacji od innych produktów spożywczych – radzi Karina Słota – dietetyk, ekspert współpracujący z programem edukacyjnym Akademia Uwielbiam.

Dokładnie umyte ręce i czyste miejsce do przygotowania posiłków, to podstawa higieny w kuchni. Istotne jest również właściwe przygotowanie produktów przed ich przyrządzeniem. Każde warzywo i owoc, bez względu na to czy będzie spożywane na surowo czy poddane obróbce termicznej, należy dokładnie umyć pod bieżącą wodą. Dla przykładu warzywa bulwiaste, które często są bardziej zabrudzone, można dodatkowo wyczyścić szczoteczką. Krojąc surową żywność, w tym również warzywa i owoce, powinniśmy używać oddzielnych desek i noży, aby nie przenieść potencjalnych bakterii. Zasada ta jest szczególnie istotna w przypadku przygotowywania nieprzetworzonego mięsa, w szczególności drobiu. Tutaj najlepiej unikać drewnianych desek do krojenia wymieniając je na te wykonane z ceramiki, szkła lub tworzywa sztucznego. – dodaje dietetyk.

Na opakowaniu każdego produktu spożywczego znajduje się informacja, w jakich warunkach powinien być on przechowywany przed i po otwarciu. W przypadku żywności pasteryzowanej (m.in. soki), suszonej (np. mąki, makarony), bądź wekowanej (np. ogórki kiszone, korniszony lub przetwory z pomidorów), dostępnej w zamkniętych fabrycznie opakowaniach nie jest wymagane przechowywanie w obniżonej temperaturze. Natomiast produkty wekowane i pasteryzowane po otwarciu należy umieścić w lodówce i przechowywać nie dłużej niż rekomendowany czas wskazany na etykiecie produktu. Przy wyborze żywności z dłuższym terminem przydatności do spożycia istotne jest, aby zwrócić uwagę na stan opakowania, w którym się ona znajduje – nie może być ono uszkodzone ani otwarte. Szczelne opakowanie gwarantuje, że produkt w nim zawarty nie będzie narażony na wpływ czynników zewnętrznych, takich jak światło, powietrze czy temperatura. Inaczej wygląda przechowywanie produktów spożywczych, które są już rozpoczęte. W tym przypadku przeważnie zaleca się ich spożycie niedługo po otwarciu lub przechowywanie w lodówce. Trzymanie otwartej żywności w chłodzie umożliwia zachowanie jej świeżości, a brak ekspozycji na światło i wyższą temperaturę ogranicza naturalne procesy, które przyspieszałyby psucie się produktów. Pamiętajmy również, że sięgając po ulubione owoce i warzywa powinniśmy wybierać tylko te świeże i bez oznak psucia się, a także kupować je w ilości, która umożliwia ich spożycie na bieżąco. Jest to niezwykle ważne, ponieważ produkt częściowo nadpsuty niestety w całości nie nadaje się do spożycia! Z tego powodu warto planować zakupy z wyprzedzeniem, aby uniknąć niepotrzebnego marnowania żywności i dodatkowych wydatków.

Gotowanie to nie tylko przygotowanie zbilansowanych i wartościowych potraw, ale cały rozbudowany proces, który rozpoczyna się zakupami, a kończy na podaniu gotowej potrawy bliskim. Gdy znamy już zasady prawidłowego przechowywania żywności oraz higienicznego przygotowywania posiłków warto skupić się na sposobie i formie ich spożywania. Zachęcam, aby konsumować posiłki w spokoju, bez pośpiechu zwracając szczególną uwagę na dokładne przeżuwanie każdego kęsa, co pozytywnie wpłynie na trawienie. Sam czas, który spędzamy rodzinnie w kuchni na przygotowaniu potraw, a następnie na wspólnym posiłku to z kolei dobry moment, aby uczyć młodych domowników podstawowych zasad higieny w kuchni. Zdecydowanie najlepsze efekty pojawiają się wtedy, gdy sami stajemy się dobrym przykładem stosując owe wytyczne na co dzień. Warto zaznaczyć, że wiedzę na ten temat mogą przekazywać nie tylko rodzice, ale również nauczyciele.  Temat ten jest elementem zajęć prowadzonych przez nauczycieli w ramach programu Akademia Uwielbiam – podsumowuje dietetyk. 

Akademia Uwielbiam to program edukacyjny dla uczniów klas VI-VIII szkoły podstawowej. Celem programu jest kształtowanie prawidłowych postaw i nawyków żywieniowych, zachęcenie do aktywności fizycznej, zwrócenie uwagi na higienę przygotowywania posiłków oraz problem marnowania żywności. Programowi towarzyszy konkurs szkolny, który polega na przygotowaniu potrawy zgodnie z zasadami poznanymi podczas zajęć. Zwycięskie placówki mogą wygrać między innymi warsztaty kulinarne, bony podarunkowe czy finansowe na dowolnie wybrany cel. Zasady konkursu, jego regulamin oraz informacje o akcji można znaleźć na: www.akademiauwielbiam.pl.

Poniżej dwa przepisy na dania, które są wartościowe i łatwe w przygotowaniu, również z najmłodszymi członkami rodziny.

(przepis na 4 porcje)

(przepis na 2 porcje, średnica patelni 22 cm)

Makaron Lubella Pełne Ziarno Gniazda Wstążki – jest bogaty w cenne ziarna zbóż, witaminy i minerały, które wzbogacają układ pokarmowy i mają dobry wpływ na nasze samopoczucie. Lubella Pełne Ziarno to gwarancja 100% naturalnych składników. Specjalny proces mielenia ziarna sprawia, że makaron ma delikatniejszy smak i jaśniejszy kolor.

Chrzan Krakus – jest przygotowany w całości z korzenia. Wysoka zawartość tartego chrzanu gwarantuje wyrazisty i charakterystyczny smak produktu, a kremowa faktura zawiera wyczuwalne chrzanowe wiórki, które podnoszą walory smakowe nawet najbardziej wyszukanych mięs.

Ogórki Korniszony Krakus –to idealny dodatek do różnych dań. Starannie wyselekcjonowane, młode ogórki swój wyśmienity smak zawdzięczają słodkiej zalewie z dodatkiem kopru, chrzanu, czosnku oraz dużej ilości gorczycy.

Ketchup Kotlin Łagodny – przygotowany został z wyselekcjonowanych pomidorów. Łączy swój pyszny smak z wysoką jakością. Podobnie, jak inne ketchupy tej marki jest BEZ konserwantów i BEZ substancji wzmacniających smak.