Zwykły sok – niezwykłe właściwości. 30 maja – Światowy Dzień Soku

Zarówno Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), jak i polski Instytut Żywności i Żywienia (IŻŻ), zalecają spożycie minimum 400 g owoców i warzyw dziennie w co najmniej 5 porcjach. Jedną z nich może być szklanka soku. Jednak zalecenia ekspertów odnośnie spożycia tych produktów, wciąż nie są realizowane – zaledwie 6% polskich matek i 7% dzieci spożywa 5 i więcej porcji warzyw i owoców w ciągu dnia, a aż 43% matek uważa, że szklanka soku nie jest uznawana za porcję warzyw lub owoców.* – Wyniki te wskazują, że zarówno wiedza na temat komponentów zbilansowanej diety, jak i praktyka związana z prawidłowym żywieniem są niewystarczające. Jadłospis, w którym warzywa i owoce zajmują marginalne miejsce nie jest zbilansowany, gdyż dostarcza organizmowi zbyt mało witamin, składników mineralnych i innych fitoskładników. Tymczasem codzienna dieta każdego z nas powinna bazować na warzywach i owocach. Warto zatem wiedzieć co może stanowić ich porcję, a dostarczenie jej do organizmu wcale nie będzie trudne – wyjaśnia dr hab. Dariusz Włodarek ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. I dodaje – Zgodnie z zaleceniami jedną porcję może stanowić sok, ponieważ powstaje z warzyw lub owoców, a więc zawiera podobny poziom składników odżywczych, co te produkty.  

To właśnie ze względu na wysoką zawartość witamin i składników mineralnych soki stanowią wartościowy element diety, a także urozmaicają jadłospis. Ekspert podaje przykłady niezwykłych właściwości soków. – Szklanka pasteryzowanego soku pomidorowego zawiera 500 mg potasu, co zaspokaja średnio 25% dziennego zapotrzebowania na ten pierwiastek. Zawiera także likopen, który jest jednym z najsilniejszych antyoksydantów. Z kolei szklanka (ok. 200 ml) soku marchwiowego pokrywa dzienne zapotrzebowanie na witaminę A (która powstaje z obecnego w soku beta-karotenu) – wpływającą np. na prawidłowe funkcjonowanie narządu wzroku. Beta-karoten zabezpiecza też skórę przed szkodliwym promieniowaniem UV (oczywiście nie zwalnia to ze stosowania kremów z filtrem). W soku marchwiowym, a także sokach wielowarzywnych zawierających zielone i czerwone warzywa, jak np. brokuły czy papryka, znajdziemy witaminę E – przeciwutleniacz, który może spowalniać procesy starzenia i wspomagać ochronę przed rozwojem miażdżycy – wyjaśnia dr hab. Włodarek.

Sok może stanowić doskonałe uzupełnienie posiłków. Wypicie szklanki soku do śniadania sprawia, że ten najważniejszy posiłek dnia staje się bogatszy w ważne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu substancje odżywcze – minerały i witaminy, a także antyoksydanty. Dodatkowo kartonowe opakowania, w których często dostępne są soki, zabezpieczają produkt przed światłem i utratą właściwości zdrowotnych, ponadto sprawiają, że jest to wygodny i prosty sposób na dostarczenie organizmowi porcji warzyw i owoców. Warto o tym pamiętać na przykład podczas wiosenno-letnich pikników oraz wycieczek rowerowych. Soki to też sprytny i szybki sposób na uzupełnienie cennych pierwiastków po treningu. Osoby, które aktywnie uprawiają sport, wraz z potem tracą wiele z nich, na przykład: sód czy potas, ale też magnez, wapń. Dlatego w sportowej torbie powinno znaleźć się miejsce dla porcji soku, gdyż jest to produkt naturalny, a także pomaga w uzupełnieniu utraconych substancji mineralnych w organizmie, a nawet wspomagający regenerację powysiłkową.

Wśród dostępnych na rynku soków każdy znajdzie coś dla siebie, zarówno pod względem smakowym, zawartości składników prozdrowotnych jak i możliwych opakowań. Szklanka każdego z nich stanowić będzie równoważną porcję warzyw lub owoców i zapewni niezbędną różnorodność diety – Warto wiedzieć, że nie bez powodu soki często dostępne są w opakowaniach kartonowych. Są lekkie, zapewniają bezpieczeństwo produktu, a także zachowanie jego wartości odżywczych. Opakowania kartonowe są wykonane z bezpiecznych, dopuszczonych do kontaktu z żywnością materiałów. Zbudowane są z kilku warstw, każda z nich chroni produkt przed szkodliwymi czynnikami takimi jak: tlen, wilgoć oraz światło. Z kolei zastosowanie technologii aseptycznego pakowania (jest to pakowanie w środowisku tak sterylnym, jak w przypadku narzędzi chirurgicznych, w którym krótko pasteryzowana i schłodzona żywność jest zamykana do opakowań ), umożliwia zachowanie świeżości soków oraz ich jakości odżywczej przez dłuższy okres, bez konieczności dodawania do nich konserwantów – wyjaśnia dr hab. inż. Jarosław Markowski, Prof. Instytutu Ogrodnictwa.