5 porcji faktów o warzywach i owocach

13 października 2021

Co jeść, żeby czuć się dobrze? Które produkty wspierają zdrowie i odporność? Odpowiedź dietetyków na oba te pytania brzmi: warzywa i owoce w każdej postaci – surowej, gotowanej, w formie soku, musu, pasty czy mrożonek. To właśnie one są głównymi bohaterami święta obchodzonego 15 października – Międzynarodowego Dnia Owoców i Warzyw. Ustanowiony przez FAO (Organizację Narodów Zjednoczonych do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa) dzień przypomina o kluczowej roli warzyw, owoców oraz soków w diecie, a także ma zachęcać do ich regularnej konsumpcji. By tę zachętę wzmocnić, prezentujemy 5 ciekawych danych na temat warzyw, owoców i tłoczonych z nich soków.

FAKT 1# 146 kilogramów

Tyle wynosi minimalna ilość warzyw i owoców, jaką dorosły człowiek powinien zjadać w ciągu całego roku. Gdy podzielimy tę liczbę przez 365 dni, otrzymamy 400 g, czyli zalecaną przez dietetyków dzienną warzywno-owocową „dawkę”. Jest ona nie tylko rekomendowana, ale i niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Niestety wciąż jemy ich zbyt mało, bo tylko 280 g dziennie[1]. Warzywa i owoce są bogatym źródłem antyoksydantów, chroniących komórki przed uszkodzeniami i mających również działanie antynowotworowe. Do tego szereg witamin, składników mineralnych, a wszystko to 5 razy dziennie na naszym talerzu. Dlaczego akurat 5? Specjaliści radzą, by wspomniane 400 g warzyw i owoców dzielić na 5 posiłków. W taki sposób lepiej je zbilansujemy, będzie nam też po prostu łatwiej, jeśli przyjmiemy, że powinny zajmować połowę naszego talerza.

FAKT 2# 1 szklanka

Wśród codziennych 5 porcji warzyw i owoców mogą się także znaleźć soki – ok. 200 ml może stanowić jedną porcję dziennie. To wartościowy ekwiwalent owoców i warzyw, ponieważ ma niemal identyczne wartości odżywcze, co one. Dotyczy to także soków dostępnych w sklepach – zgodnie z prawem[2], jeśli na opakowaniu widnieje napis „sok”, produkt ten nie zawiera konserwantów ani sztucznych barwników czy aromatów, co czyni go całkowicie naturalnym i jak najbardziej wskazanym w zbilansowanej diecie. A co w sokach znajdziemy? Np. prowitaminę A – szklanka soku marchwiowego pokrywa dzienne zapotrzebowanie na beta-karoten, który dobrze wpływa na kondycję skóry, włosów i paznokci. Zaś w 200 ml soku jabłkowego znajdziemy do 100 g polifenoli, które wykazują działanie antynowotworowe i opóźniają proces starzenia się komórek.

FAKT 3# Zero

Okrągłe 0 g – dokładnie tyle cukru dodaje się do soku owocowego podczas jego produkcji. Warto o tym przypomnieć, bo błędne przekonanie o dosładzaniu soków wciąż funkcjonuje. Tymczasem zgodnie z przepisami[3] soki owocowe mogą zawierać wyłącznie naturalne cukry, obecne w samych owocach. Właśnie dlatego niektóre z nich są słodkie – za ich słodycz odpowiada natura, a nie cukier dodany czy inne substancje słodzące.

FAKT 4# 3 razy

Oprócz licznych innych zalet, pomidory stanowią bogate źródło likopenu, czyli substancji, która zmniejsza ryzyko zachorowania na raka prostaty. Właśnie dlatego panowie powinni często sięgać po te owoce, a jeszcze częściej po sok z pomidorów. Okazuje się, że likopen z soku pomidorowego jest nawet 3-krotnie lepiej przyswajany niż ten z surowych pomidorów. Dzieje się tak za sprawą pasteryzacji. Polega ona na podgrzaniu opakowania z sokiem, a następnie schłodzeniu, dzięki czemu giną drobnoustroje odpowiedzialne za psucie się produktu, a sok staje się dłużej przydatny do spożycia. Nie trzeba się obawiać pasteryzowanych soków – pasteryzacja jest powszechnie stosowana od dekad, choćby przy robieniu przetworów na zimę. I jak widać, przynosi korzyści.

FAKT 5# 6 miesięcy

To akurat moment, w którym do diety dziecka można, a nawet powinno się, wprowadzać pierwsze warzywa. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci mówią, że warto zacząć od zmiksowanych papek warzywnych, a ok. 8 miesiąca życia można już podawać małe kawałki owoców na przekąskę. Soki w diecie dzieci mogą zagościć po skończeniu 1. roku i najlepiej, gdy wraz z warzywami oraz owocami zostaną w niej na dobre. Bo jeśli uda nam się zaszczepić zdrowe nawyki nowemu pokoleniu, w Międzynarodowy Dzień Owoców i Warzyw nie będzie już trzeba zachęcać do ich stosowania. Będziemy go celebrować już wyłącznie kulinarnie i to każdego dnia w roku!

Więcej informacji na www.apetytnapolskie.com

[1] Dane IERiGŻ oraz GUS za 2019 rok Badanie Gospodarstw Domowych łącznie z wybranymi przetworami bez soków

[2] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/12/WE z dnia 19 kwietnia 2012 r., Rozporządzenie Komisji UE nr 1129/2011 z dnia 11 listopada 2011 r., zmieniające załącznik II do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008, oraz Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 lutego 2013 r. – Dz.U. 2013 poz. 327 z późn. zm.

[3] ibidem

O KUPS

Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków (KUPS) to organizacja non profit zrzeszająca oraz integrująca producentów soków, nektarów i napojów z owoców i warzyw. Reprezentuje firmy dostarczające na rynek krajowy około 70% soków owocowych i warzywnych oraz zagęszczonych soków owocowych i warzywnych w Polsce. Stowarzyszenie współpracuje z instytucjami naukowymi, laboratoriami badawczymi, dostawcami półproduktów, maszyn i opakowań. Jest również aktywnym członkiem Stowarzyszenia AIJN (Europejskie Stowarzyszenie Soków Owocowych). W trosce o konsumentów, dokłada starań, aby stale zapewniać wysoką jakość produktów na rynku. W tym celu Stowarzyszenie KUPS przy współpracy z EQCS powołało system samokontroli przemysłowej DSK (Dobrowolny System Kontroli soków i nektarów), którego celem jest dbanie o wysoką jakość produktów dostarczanych konsumentom przez branżę. Wdrożenie systemu praktycznie wyeliminowało nieprawidłowości w procesie produkcji soków. Obecnie Polska branża sokownicza jest w grupie nielicznych liderów UE, u których sporadycznie występujące nieprawidłowości są na bieżąco weryfikowane i usuwane.